Động Lực Mới Cho Kinh Tế – Xã Hội Năm 2025: Phát Triển Hạ Tầng Chiến Lược Vùng ĐBSCL

Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang triển khai 8 dự án giao thông trọng điểm với 13 dự án thành phần, bao gồm các tuyến cao tốc như Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng, Cao Lãnh – Lộ Tẻ, và cầu Rạch Miễu 2. Mặc dù gặp một số khó khăn về vật liệu và tiến độ thi công, nhiều đoạn đã đạt yêu cầu, thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc đẩy nhanh phát triển hạ tầng, động lực mới cho nền kinh tế- xã hội phát triển.

Lợi Ích Kinh Tế – Xã Hội Từ Các Dự Án

1. Thúc Đẩy Giao Thương & Logistics

• Kết nối liên vùng: Các tuyến cao tốc giúp rút ngắn thời gian di chuyển từ ĐBSCL đến TP.HCM và các tỉnh lân cận, giảm chi phí vận tải, tăng sức cạnh tranh cho hàng hóa nông sản.
• Phát triển chuỗi cung ứng: Hạ tầng đồng bộ sẽ thu hút doanh nghiệp đầu tư vào logistics, kho bãi, trung tâm phân phối.

2. Tạo Đà Phát Triển Du Lịch Nhằm Thúc Đẩy Kinh Tế

• Kết nối các điểm du lịch trọng điểm như Phú Quốc, Cần Thơ, Cà Mau, giúp ngành du lịch khai thác tiềm năng vùng sông nước miền Tây.
• Mở rộng sân bay (Phú Quốc, Rạch Giá, Cà Mau) và cảng biển (Trần Đề, Cái Cui) sẽ đón nhiều khách quốc tế, thúc đẩy dịch vụ hàng không và du lịch biển.

3. Giải Quyết Bài Toán Vật Liệu & Tạo Việc Làm

• Đảm bảo nguồn cung cát, đá: Các địa phương đã cấp phép khai thác 54,5 triệu m³ cát và đang xử lý thêm 13,9 triệu m³, giúp ổn định tiến độ thi công.
• Tạo công ăn việc làm: Các dự án thu hút hàng nghìn lao động tại chỗ, góp phần giảm nghèo và nâng cao thu nhập.

4. Nâng Cao Chất Lượng Sống Người Dân

• Giảm ùn tắc, tai nạn giao thông nhờ hệ thống đường cao tốc hiện đại.
• Thúc đẩy đô thị hóa, hình thành các khu dân cư mới dọc các tuyến giao thông, kéo theo đầu tư vào y tế, giáo dục.

Tình Hình Cung Ứng Vật Liệu Và Tiến Độ Thi Công Các Dự Án Giao Thông Tại ĐBSCL

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, tổng nhu cầu cát đắp nền cho các dự án trong vùng lên tới 57,5 triệu m³, trong đó các địa phương đã cấp phép khai thác 54,5 triệu m³ và đang xúc tiến thủ tục cấp phép thêm 13,9 triệu m³ để đảm bảo tiến độ. Về vật liệu đá, tổng nhu cầu 9,3 triệu m³ đã được đáp ứng phần nào với 1,7 triệu m³ đã khai thác và vận chuyển đến công trường. Các dự án dự kiến hoàn thành vào năm 2025 cơ bản được đảm bảo nguồn cung.

Tuy nhiên, Bộ Xây dựng nhận định rằng công suất khai thác và cung ứng cát, đá hiện vẫn chưa đủ để đáp ứng tiến độ thi công. Một trong những nguyên nhân chính là việc Bộ Nông nghiệp và Môi trường chưa hoàn thành đánh giá trữ lượng và chất lượng cát sông, cát biển tại ĐBSCL, khiến các địa phương gặp khó trong việc cấp phép khai thác mỏ mới.

Đối với dự án Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng, để kịp mục tiêu hoàn thành vào tháng 7/2026, công tác gia tải nền đường phải hoàn thành chậm nhất vào tháng 8/2025. Trong khi đó, dự án Cao Lãnh – An Hữu dự kiến hoàn thành trong năm 2025 nhưng đang gặp một số khó khăn nên khả năng đạt tiến độ là không cao.

Để tháo gỡ khó khăn, Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn đã đề xuất điều chuyển cát từ dự án Cần Thơ – Cà Mau sang dự án Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng. Bên cạnh đó, do dự án được chia thành 4 dự án thành phần do 4 tỉnh làm chủ đầu tư, tình trạng “chờ nhau” trong xử lý nền đất yếu có thể làm chậm tiến độ. Nhà thầu cũng kiến nghị thay đổi kết cấu áo đường từ gia cố xi măng sang cấp phối đá dăm để tiết kiệm cát gia tải mà không làm tăng chi phí.

Ông Trần Văn Thi, Giám đốc Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận (Bộ Xây dựng), cho biết các dự án do đơn vị này quản lý tại ĐBSCL hiện không còn vướng mắc. Ông nhấn mạnh: “Ban đầu có những khó khăn, tiến độ chậm, nhưng sau đó các địa phương đã phối hợp rất tốt. Hy vọng tinh thần này sẽ được duy trì trong thời gian tới.”

Lãnh đạo Bộ Xây dựng báo cáo tại cuộc họp.

Giải Pháp Đột Phá Từ Chỉ Đạo Của Thủ Tướng

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh tinh thần “thần tốc, táo bạo”, đồng thời đề ra các giải pháp cụ thể:

• Ứng dụng công nghệ: Thay đổi kết cấu áo đường từ gia cố xi măng sang cấp phối đá dăm, tiết kiệm vật liệu mà vẫn đảm bảo chất lượng.
• Phối hợp liên tỉnh: Các địa phương hỗ trợ nhau trong cấp phép khai thác vật liệu, tránh tình trạng “chờ nhau” làm chậm tiến độ.
• Đa phương thức vận tải: Phát triển đồng bộ đường bộ, đường sắt (TP.HCM – Cần Thơ), hàng không, cảng biển để tối ưu hóa kết nối.

Công trường cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng đoạn qua Cần Thơ

Bài Học Thành Công & Tầm Nhìn Dài Hạn

• Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, từ Trung ương đến địa phương, cùng sự ủng hộ của người dân trong công tác giải phóng mặt bằng.
• Phương châm “3 có – 2 không”: Đảm bảo lợi ích Nhà nước – Doanh nghiệp – Nhân dân, loại bỏ tiêu cực, tham nhũng.
• Mục tiêu 1.300km cao tốc vào năm 2026 sẽ biến ĐBSCL thành trung tâm kết nối của khu vực Đông Nam Á.

Kết Luận

Các dự án hạ tầng chiến lược tại ĐBSCL không chỉ giải quyết nút thắt giao thông mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế bền vững, nâng cao đời sống người dân. Với quyết tâm “biến không thành có” của Chính phủ, vùng đất châu thổ này đang trên đà trở thành đầu tàu kinh tế mới của cả nước.

Tuyết Như

(Nguồn: cafeF)