Dự án đường sắt cao tốc (ĐSCT) Bắc – Nam đang thu hút sự quan tâm lớn khi hai tập đoàn tư nhân hàng đầu Việt Nam là Vinspeed (Vingroup) và THACO (Trường Hải) đề xuất đầu tư. Tuy nhiên, theo ý kiến mới nhất của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, hồ sơ dự án còn nhiều vướng mắc và cần được hoàn thiện trước khi trình Chính phủ phê duyệt.
Với tổng chiều dài dự kiến khoảng 1.545km, tuyến ĐSCT Bắc – Nam được kỳ vọng sẽ trở thành huyết mạch giao thông, rút ngắn thời gian di chuyển từ Hà Nội vào TP.HCM xuống chỉ còn 5-6 giờ thay vì hơn 30 giờ như hiện nay.
Nội dung
Tình Hình Đề Xuất Đầu Tư Của Vinspeed Và THACO
Văn Bản Chính Thức Từ Bộ Xây Dựng
- Ngày 5/6/2025, Bộ Xây dựng đã có văn bản số 4537/BXD-KHTC gửi đến Vinspeed và THACO, yêu cầu hoàn thiện hồ sơ theo quy định của Luật Đầu tư (Điều 33, 34).
- Hai doanh nghiệp cần bổ sung nghiên cứu tiền khả thi (F/S), trình Bộ Tài chính và các bộ ngành liên quan để xem xét chấp thuận chủ trương đầu tư.
Ý Kiến Của Bộ Trưởng Trần Hồng Minh
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2025, Bộ trưởng Bộ Xây dựng nhận định:
- Đề xuất của Vinspeed và THACO còn nhiều vướng mắc, cần thẩm định kỹ lưỡng.
- Bộ Xây dựng đề nghị sau khi dự án có nghiên cứu tiền khả thi (F/S) sẽ có hình thức kêu gọi đầu tư dự án kỹ lưỡng hơn.
Phân Tích Cơ Hội Và Thách Thức Của Dự Án
Cơ Hội Lớn Cho Phát Triển Kinh Tế
- Giảm tải cho đường bộ và hàng không, giúp vận chuyển hành khách và hàng hóa nhanh hơn.
- Thúc đẩy phát triển đô thị dọc tuyến, đặc biệt tại các tỉnh trung du và duyên hải miền Trung.
- Thu hút đầu tư nước ngoài (FDI), nhất là từ Nhật Bản, Hàn Quốc – những quốc gia có công nghệ đường sắt cao tốc hàng đầu.
Những Thách Thức Cần Giải Quyết
- Vốn đầu tư khổng lồ (ước tính hàng chục tỷ USD), trong khi ngân sách nhà nước còn hạn chế.
- Cơ chế hợp tác công-tư (PPP) chưa rõ ràng, đặc biệt khi có nhiều nhà đầu tư tư nhân tham gia.
- Vấn đề giải phóng mặt bằng, đặc biệt tại các khu vực đông dân cư.
So Sánh Đề Xuất Của Vinspeed Và THACO
| Tiêu Chí | Vinspeed | THACO |
| Lĩnh vực chính | Công nghệ, hạ tầng đô thị (VinFast) | Ô tô, logistics (Thaco Auto) |
| Kinh nghiệm | Mới tham gia ngành đường sắt | Đã đầu tư vào cảng biển, logistics |
| Đề xuất công nghệ | Hướng tới công nghệ hiện đại | Tập trung vào hiệu quả vận tải |
| Khả năng tài chính | Vốn mạnh từ Vingroup | Nguồn lực từ chuỗi cung ứng ô tô |
Dự Báo Triển Vọng Trong Tương Lai
- Nếu được phê duyệt, dự án có thể khởi công giai đoạn 1 (Hà Nội – Vinh hoặc TP.HCM – Nha Trang) vào 2026-2027.
- Nếu tiếp tục chậm trễ, Việt Nam có nguy cơ tụt hậu so với các nước ASEAN như Thái Lan, Malaysia (đang triển khai ĐSCT).
Kết Luận: Liệu Đường Sắt Cao Tốc Có Sớm Thành Hiện Thực?
Mặc dù Vinspeed và THACO là những tập đoàn tư nhân tiềm lực mạnh, nhưng dự án ĐSCT Bắc – Nam vẫn cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước và doanh nghiệp để đảm bảo tính khả thi.
Bài học từ quốc tế:
- Nhật Bản, Trung Quốc thành công nhờ chính sách rõ ràng và nguồn vốn mạnh.
- Ấn Độ, Indonesia gặp khó vì giải phóng mặt bằng và cơ chế PPP phức tạp.
Hy vọng trong thời gian tới, Chính phủ và Bộ Xây dựng sẽ sớm tháo gỡ vướng mắc, tạo điều kiện để dự án cất cánh, góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia có hạ tầng giao thông hiện đại hàng đầu Đông Nam Á.
Tuyết Như
