Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Công văn 4671/VPCP-CN ngày 27/5/2025, truyền đạt chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về việc đẩy nhanh triển khai Dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng với tổng vốn đầu tư 8,3 tỷ USD (203.231 tỷ đồng). Đây là tuyến đường sắt trọng điểm đầu tiên thuộc Quy hoạch mạng lưới đường sắt Việt Nam 2021-2030, hướng tới kết nối quốc tế với Trung Quốc và các nước trong khu vực.
Nội dung
Thông tin chi tiết về dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng
Quy mô và tầm quan trọng
- Chiều dài: Gần 419km, kết nối 3 đầu mối kinh tế trọng điểm phía Bắc.
- Tốc độ thiết kế: Dự kiến 160-200km/h (đoạn Lào Cai – Hà Nội) và 120-160km/h (đoạn Hà Nội – Hải Phòng).
- Mục tiêu:
Giảm tải cho Quốc lộ 5, cao tốc Nội Bài – Hải Phòng
Kết nối trực tiếp cảng Hải Phòng với cửa khẩu Lào Cai, thúc đẩy thương mại Việt – Trung
Tiền đề cho đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam
Tiến độ triển khai (cập nhật 5/2025)
| Hạng mục | Tình trạng |
| Thiết kế tổng thể | Đã hoàn thành (bao gồm ranh giải phóng mặt bằng, tọa độ tim tuyến, ga) |
| Giải phóng mặt bằng | Đang triển khai, dự kiến xong trước 30/11/2025 |
| Đàm phán vốn vay Trung Quốc | Bộ Tài chính đang đẩy nhanh, mục tiêu ký hiệp định trước tháng 8/2025 |
| Khởi công chính thức | Theo kế hoạch sẽ diễn ra vào 19/12/2025 |
| Hoàn thành toàn tuyến | Chậm nhất vào năm 2030 |
Tại sao dự án được yêu cầu triển khai khẩn trương?
Yêu cầu từ cấp cao nhất
- Thủ tướng Phạm Minh Chính trực tiếp đề nghị Trung Quốc hỗ trợ trong hội đàm ngày 27/5/2025, bao gồm:
🔹 Tín dụng ưu đãi (vốn vay ODA hoặc ưu đãi thương mại)
🔹 Chuyển giao công nghệ đường sắt hiện đại
🔹 Đào tạo nhân lực vận hành - Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh:
“Dự án phải đảm bảo công nghệ tiên tiến nhất, an toàn tuyệt đối, nhưng vẫn tiến độ nhanh nhất có thể.”
Lợi ích kinh tế – chiến lược
- Kết nối đa phương thức: Từ cảng Hải Phòng → Hà Nội → Lào Cai → Vân Nam (Trung Quốc) → Châu Âu qua tuyến Trung Á.
- Giảm chi phí logistics: Ước tính cắt giảm 30-35% chi phí vận tải hàng hóa Bắc – Nam so với đường bộ.
- Thúc đẩy du lịch: Rút ngắn thời gian di chuyển Hà Nội – Lào Cai từ 5-6 giờ ô tô xuống còn 2-2,5 giờ tàu hỏa.
Nguồn vốn 8,3 tỷ USD từ đâu?
Theo đề xuất của Chính phủ, cơ cấu vốn gồm:
- Vốn ngân sách Nhà nước: 20% (~1,66 tỷ USD)
- Vốn vay Trung Quốc (ưu đãi): 50% (~4,15 tỷ USD)
- Vốn tư nhân (PPP): 20% (huy động từ doanh nghiệp như Vingroup, Sun Group)
- Nguồn khác: 10% (phát hành trái phiếu, ODA Nhật Bản/Hàn Quốc)
Thách thức & giải pháp đảm bảo tiến độ
3 rủi ro chính cần giải quyết
- Giải phóng mặt bằng:
- Đoạn qua Hưng Yên, Hải Dương còn nhiều hộ dân chưa đồng ý di dời.
→ Giải pháp: Áp dụng cơ chế đặc cách bồi thường theo giá thị trường.
- Đoạn qua Hưng Yên, Hải Dương còn nhiều hộ dân chưa đồng ý di dời.
- Công nghệ đường sắt phức tạp:
- Đoạn qua núi Lào Cai đòi hỏi kỹ thuật đào hầm, chống lở đất.
→ Giải pháp: Hợp tác với tập đoàn CREC (Trung Quốc) để chuyển giao công nghệ.
- Đoạn qua núi Lào Cai đòi hỏi kỹ thuật đào hầm, chống lở đất.
- Nguồn nhân lực chất lượng cao:
- Thiếu kỹ sư vận hành hệ thống tín hiệu ERTMS (Tiêu chuẩn châu Âu).
→ Giải pháp: Cử 500 kỹ sư sang đào tạo tại Trung Quốc, Đức.
- Thiếu kỹ sư vận hành hệ thống tín hiệu ERTMS (Tiêu chuẩn châu Âu).
Kế hoạch thi công đẩy nhanh
- Giai đoạn 1 (2025-2027): Hoàn thành 70% tuyến Lào Cai – Hà Nội
- Giai đoạn 2 (2028-2030): Hoàn thành toàn tuyến + hệ thống ga hiện đại
Tác động đến bất động sản và cơ hội đầu tư
- Đất nền ven tuyến: Dự báo tăng giá 20-30%/năm, đặc biệt tại Văn Giang (Hưng Yên), Yên Mỹ (Hải Dương).
- Khu đô thị ga: Sun Group và Vingroup đang lên kế hoạch phát triển khu phức hợp thương mại – nhà ở quanh ga Hải Phòng, ga Lào Cai.
- Logistics: Tập đoàn T&T Group chuẩn bị xây dựng kho bãi liên hợp gần ga trung chuyển Hà Nội.
Kết bài: Viễn cảnh năm 2030
Khi hoàn thành, tuyến đường sắt này sẽ:
- Vận chuyển 10 triệu lượt khách/năm
- Vận tải 50 triệu tấn hàng hóa/năm
- Tạo ra 50.000 việc làm trực tiếp
Tuyết Như
